عدالت در اندیشه سیاسی امام علی علیه ‏السلام

Authors

آیت الله سیدنورالدین شریعتمدار جزایری

abstract

از عدالت تعاریف مختلفی ارائه شده؛ تساوی، برابری و هر چیزی در جای مناسب خود قرار گرفتن، لیکن همگان اشاره به یک حقیقت دارند که تناسب و شایستگی در هر چیز است. عدالت که رعایت تناسب در هر چیز است در جهان هستی دارای اصالت و حقیقت است و امری اعتباری و قرار دادی نیست. امام علی علیه‏السلام هستی خود را با هستی و عدالت تکوینی که در جهان آفرینش وجود دارد هماهنگ کرد. عدالتی را که در آسمان، زمین و تمام پدیده‏های جهان وجود دارد در زندگی خویش، خانواده، یاران و جامعه مسلمانان پیاده کرد و همه را با آن هماهنگ کرد. وی عدالت را راز بقای حکومت و استمرار و دوام آن می‏داند و آن را هدف عالی در تشکیل حکومت قرار می‏دهد و وظیفه‏ای الهی که خدا بر آن پیمان گرفته است. مردم را نیز در برابر حکومت برای اجرای عدالت وظیفه‏دار قلمداد کرده است. در اندیشه امام علی علیه‏السلامحاکم باید عدالت گستر باشد و عدالت خود را با شریک شدن در رنج و غم مردم و زنده کردن احکام دین و داد خواهی ستمدیدگان و دادگرفتن از ستمگران آشکار نماید. بهترین بندگان خدا پیشوای عادل است که خود هدایت یافته و دیگران را هدایت می‏کند به مال مردم چشم ندوخته و از ستم کردن بر آنان دریغ نماید. امام علی چنان عدالت را در سیاست و امور سیاسی گسترش داده که شورا، و مشورت را نیز از نظر دور نداشته و همان گونه که اجرای مشورت در مردم نوعی از عدالت اجتماعی است در چگونگی اجرای آن نیز عدالت را لازم دانسته و به آن سفارش می‏کند و بهترین مشورت را مشورتی قرار داده که عدالت در آن اجرا گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مبانی و الزامات آزادی سیاسی در اندیشه و سیره امام علی علیه السلام

آزادی سیاسی، یکی از مهم‌ترین مفاهیم کلیدی علوم سیاسی و از نیازهای اساسی در حقوق مدنی و سیاسی به‌حساب می‌آید بااین‌وجود، تفاسیر متعددی از سوی اندیشمندان، فلاسفه و نخبگان سیاسی، سیاست‌گذاران و کنوانسیون‌ها و معاهدات بین‌المللی در مورد تعریف ابعاد و ماهیت آن ارائه‌شده که در مواردی نیز با تعارضات جدی همراه بوده است. در این میان، با توجه به مناقشات علمی و نظری که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران...

full text

مفهوم سازی دو گانه اعتدال در اندیشه امام علی (علیه السلام)

مبنای اندیشه امام علی7 بر پایه الگوی اعتدال بنیان نهاده شده است. حقیقت دوگانه اعتدال، یعنی اعتدال به مثابه «روش» و اعتدال به مثابه «بینش»، با ماهیت توازن بخش و تقارن آمیزش، گاه در میانه و گاه در طرف صورت­بندی خواهد شد. با تکیه بر نظریه تشکیک، فهم دوگانه اعتدال در تناسب با مدرج سازی پدیده­ها و امکان راهیابی به معنای اعتدال و چگونگی مفهوم سازی آن برای کاربست مفید و مؤثر در عرصه جامعه و سیاست فراه...

full text

نمایه حدیثی سیره سیاسی امام علی علیه ‏السلام

زندگی امیرالمؤمنین حضرت علی علیه‏السلام از ابعاد مختلف قابل مطالعه و بررسی است. یکی از این ابعاد، زندگی و سیره سیاسی ایشان به ویژه دوران پنج ساله حکومت آن حضرت است. دوره کوتاه خلافت امام علی یکی از نقاط عطف در تاریخ اسلام و از درخشان‏ترین دوران تاریخ بشر است، که در آن والاترین ارزش‏ها و فضیلت‏های انسانی به دست مردی الهی به ظهور رسیده، مانند عدالت خواهی، مساوات، زهد و ساده زیستی، سازش ناپذ...

full text

تبیین جایگاه سیاسی، اجتماعی و اخلاقی امام علی(علیه السلام) در هاشمیاتِ کمیت بن‌زید اسدی

چکیده در این پژوهش جایگاه سیاسی، اجتماعی و اخلاقی امیرالمؤمنین7 در اشعار کمیت بن‌زید اسدی، شاعر شیعی دوران اموی، واکاوی شده است. او از پیشتازان ادب متعهد است که در دوران خفقان اموی شعر خود را بُرنده‌‌ترین سلاح برای دفاع از حقوق اهل‌بیت قرار داد و معانی و اصول اعتقادی مهم شیعه را در ساختار ابیات استدلالی گنجاند. مهم‌ترین معانی به کار رفته در چکامه‌های وی درباره امام علی7 است. انتخاب علی7 به ولای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 3

issue سال سوم - شماره یازدهم - زمستان 79 2000

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023